Congruens Loopbaanadvies
Congruens Communicatiecoaching
Congruens Gedragstraining
Wat is RET en hoe werkt het?

R.E.T. staat voor Rationele Effectiviteits Training of Rationeel-Emotieve Therapie. Het is een methode om gedrag of emoties waar je last van hebt, om te buigen naar meer effectief gedrag of gedrag waar je geen last meer van hebt.

De RET komt voort uit de cognitieve gedragstherapie. Cognitief betekent letterlijk 'de kennis betreffend'. RET gaat over bepaalde opvattingen die je in en/of over bepaalde situaties hebt. Gedragstherapie betekent dat er wordt gewerkt aan concreet ander gedrag. Geen navelstaarderij, geen gewroet in het verleden, maar oefenen met gedrag in het hier en nu. Opgeteld leidt dit ertoe dat je met behulp van de RET anders tegen een lastige situatie aan leert kijken, waardoor je je vanzelf anders gaat gedragen en voelen in die – voor jou lastige – situatie.

Achtergrond

De grondlegger van de RET is Dr. Albert Ellis, gedragstherapeut. Het verhaal wil dat Ellis de theorie heeft ontwikkeld tijdens zijn studententijd, doordat hij graag een relatie wilde maar geen meisje kon krijgen. Hij was namelijk een niet zo knappe student, qua uiterlijk dan. Hij had een buikje en was al vroeg kalend. En hij had dus geen vriendin. Op een gegeven moment was hij in een uitgaansgelegenheid weer moed aan het verzamelen om een leuk meisje aan te spreken. Terwijl hij nog stond te aarzelen en te wikken en te wegen, stapte een andere student op datzelfde meisje af. Er ontstond een levendig gesprek en uiteindelijk leidde het ertoe, dat het meisje innig gearmd met die jongen de gelegenheid verliet. En dat terwijl de student volgens Ellis minstens even lelijk was als hijzelf! Hoe was dat in hemelsnaam mogelijk?

Deze gebeurtenis was de aanleiding voor Ellis om op onderzoek te gaan. Hij legde het probleem aan tal van vrienden voor en probeerde te achterhalen hoe anderen tegen de situatie aankeken. De probleemstelling die hij gaandeweg zou kunnen hebben geformuleerd, is de volgende:

twee personen bevinden zich in exact dezelfde situatie (in dit geval: even oud, even lelijk, hetzelfde meisje op het oog op dezelfde plaats). In die identieke situatie treedt de ene persoon succesvol op terwijl de ander – die objectief gezien exact evenveel kans op succes heeft – faalt of blokkeert.

Wat veroorzaakt het verschil?

Gaandeweg zijn onderzoek kwam Ellis erachter waar de oplossing zich bevindt. Het cruciale verschil vormen de eigen gedachten. Die gedachten namelijk, die ieder voor zich – soms bewust, soms onbewust – ontwikkelt in een bepaalde situatie, bepalen het gedrag en de emoties in diezelfde situatie.
En daarmee het succes en geluksgevoel, of het falen en het ongeluksgevoel.

De methode

De RET werkt als volgt. Er is een bepaalde situatie, A. In deze situatie ontwikkelt iemand, persoon X, negatieve gevoelens of ineffectief gedrag, C. Bijvoorbeeld:

Persoon X:

A:

Ik moet een voordracht houden

C:

Angst, koud zweet, trillende stem

Logisch die angst etc., zou je kunnen denken. Dat komt door de situatie, dat zou iedereen toch hebben? Toch blijkt dat niet zo te zijn. Iemand anders, persoon Y in dit geval, heeft in diezelfde situatie toch hele andere emoties. Bijvoorbeeld:


Persoon Y:

A:

Ik moet een voordracht houden

C:

Positieve spanning, verwachtingsvol, adrenaline.


Dus hoewel het logisch lijkt dat de angst van persoon X voortkomt uit de situatie, is dat dus niet automatisch het geval, blijkens het voorbeeld van persoon Y. Wat bepalend is voor negatieve emoties, zijn de ineffectieve gedachten, B, die een persoon in en over de situatie heeft. Die gedachten maken angstig, niet de situatie 'an sich'. Weer terug naar het voorbeeld:

Persoon X:

A:

Ik moet een voordracht houden

B:

Ik ga vast af als een gieter!
Ze horen vast aan mijn stem dat ik zenuwachtig ben, en dat vind ik verschrikkelijk!
De hele zaal vindt mij een sukkel als de voordracht niet goed gaat!

C:

Angst, koud zweet, trillende stem.

Het is wel degelijk logisch dat deze persoon met zulke gedachten het Spaans benauwd krijgt. Terug naar persoon Y, die zich een stuk prettiger voelde in dezelfde situatie. Wat zouden zijn gedachten kunnen zijn? Bijvoorbeeld:

Persoon Y:

A:

Ik moet een voordracht houden

B:

Spannend, ik ben benieuwd hoe de zaal gaat reageren op wat ik te zeggen heb!
Leuk om mijn ideeën nu eens een keer toe te kunnen lichten.
Ik zal vast wel even zenuwachtig zijn als ik begin, maar wie heeft dat nou niet? Het gaat vanzelf wel weer over.

C:

Positieve spanning, verwachtingsvol, adrenaline.

Zo zie je dat andere gedachten leiden tot andere emoties en tot ander gedrag.

Wat bij persoon X en Y in dit voorbeeld geldt, gaat ook op in zijn algemeenheid. Dus negatieve emoties of ineffectief gedrag komen niet voort uit bepaalde situaties; ze komen voort uit jouw eigen gedachten. Het mooie hiervan is, dat hiermee je emoties en gedrag beïnvloedbaar worden. Situaties heb je niet altijd zelf in de hand. Soms moet je nu eenmaal een voordracht of spreekbeurt houden, daar kom je niet altijd onderuit. Maar je eigen gedachten zijn enkel en alleen van jou en daarmee dus wel door jou te veranderen.

Belangrijk bij de RET is dat het bij de gedachten gaat om INEFFECTIEVE gedachten. Gedachten die ervoor zorgen dat jij je rot voelt, of dat je gedrag vertoont waar je niet blij mee bent. Kortom, de gedachten helpen je niet verder. In tegendeel.

Het gaat er dus niet om of die gedachten goed of fout zijn, of je gelijk hebt of niet, of ze logisch zijn, of meer mensen er zo over denken. Allemaal irrelevant voor jou. Het gaat erom dat deze gedachten jou niet verder helpen, en dat je dat graag anders zou willen.

Dat vormt de basis om verder te werken en jouw gedachten ter discussie te stellen, met als doel uiteindelijk toe te werken naar ander gedrag en/of andere emoties in zo'n situatie.

De RET werkt alleen als mensen ook echt last hebben van hun emoties/gedrag. Soms komt een klant er gaandeweg het proces achter dat hij eigenlijk helemaal geen afstand wil doen van zijn emoties of gedrag. Prima, dan hoef je dus niet meer verder te “RET-ten”. In dit geval heeft het geleid tot acceptatie van die emoties en een keuze daarvoor. Helemaal goed.

Tot slot is nog belangrijk te vermelden dat het werken met de RET veel blijvende oefening vergt. De methode is simpel, maar de gedachten zijn veelal je hele leven ingesleten. Het zijn ook geen losse gedachten, maar ze vormen hele gedachtepatronen. Die krijg je niet zomaar veranderd! Daar is veel energie en geduld voor nodig en het gaat met vele kleine stapjes gepaard. Maar..... uiteindelijk heb je dan ook wat!

Voorbeelden van onderwerpen waarbij de RET kan helpen:

  • Spreekangst
  • Conflicthantering
  • Vlieg- of straatangst
  • Autoriteitsconflicten
  • Niet om kunnen gaan met frustraties
  • Perfectionisme
  • Te veel of te vaak zenuwachtig
  • Altijd aardig gevonden willen worden
  • Telkens teleurgesteld worden
  • Contactproblemen
  • Enz.

 

Congruens © 2011